Nike Air Max 95

Air Max 95

Aan het begin van de jaren '90 had de stijgende roem van Michael Jordan de basketbalsneakers van Nike ongelooflijk populair gemaakt. Nu de basketbalafdeling het goed deed, richtte Nike zijn aandacht op het nieuw leven inblazen van zijn hardloopschoenen, die toen werden aangevoerd door de opkomende Air Max serie. Tinker Hatfield had de lijn verlaten voor andere projecten, dus nam het merk de jonge schoenontwerper Sergio Lozano in dienst om het team te leiden. Omdat hij de voorgaande vier jaar aan verschillende sport- en ACG-modellen had gewerkt, had Lozano geen ervaring met het ontwerpen van hardloopschoenen, maar dit paste perfect bij het project. Een frisse blik was precies wat Nike wilde, want het merk wilde een schoen bouwen die iets aparts en volstrekt origineels bood. Door deze grote ambitie in handen te geven van de veelbelovende ontwerper zou de baanbrekende Nike Air Max 95 ontstaan.

Omdat hij al een paar jaar bij Nike werkte, had Lozano kennis gemaakt met Tinker Hatfield, waardoor hij de kans kreeg inspiratie op te doen bij de grote man. Eén ding viel Lozano in het bijzonder op door zijn tijd met de legendarische ontwerper: zijn nadruk op het belang van een verhaal. Met het verlangen de Air Max een geheel nieuwe richting in te sturen en de woorden van Hatfield in zijn oren te laten klinken, overwoog Lozano het meer op de campus van Nike's wereldwijde hoofdkantoor in Beaverton, Oregon. Terwijl hij over het water naar de oever keek, begon zijn verbeelding de aarde voor te stellen die door de vallende regen werd weggesleten. Het was toen dat het idee bij hem opkwam: wat als de ideale schoen in de aarde was begraven en geleidelijk werd blootgelegd terwijl de regen stroken modder rondom de schoen wegspoelde? Lozano maakte een snelle schets op basis van dit idee. Het toonde een schoen met een gelaagde structuur langs de zijkanten die leek op de vloeiende gestreepte formaties die door vele millennia van erosie in de rotswanden van de Grand Canyon zijn blootgelegd.

Dit eerste concept zou de esthetische basis gaan vormen van de eerste Nike Air Max 95, uitgebracht in de iconische Neon kleurstelling. Hij had een reeks grijze lagen die leken op die van de oorspronkelijke tekening en die vervaagden van donker aan de onderkant naar lichter aan de bovenkant. Samen met de introductie van een onconventionele zwarte tussenzool verborg dit kleurverloop tekenen van modder en algemene slijtage, die gebruikelijk waren in de regenachtige staat waar het hoofdkwartier van Nike is gevestigd. Omdat de lopers van die tijd meestal lichtgekleurde, vaak witte, tussenzolen hadden, was dit een ongekende zet, maar wel een die uiteindelijk het gezicht van de hardloopmode veranderde. Hoewel Lozano gewaarschuwd werd dat zo'n mix van grijstinten gewoon niet zou verkopen, ging de gedurfde ontwerper onverstoorbaar door en zag hij de waarschuwing als een uitdaging. Om deze meer praktische donkere tinten te compenseren, voegde hij Nike's kenmerkende kleur levendig geel groen toe, bekend als Volt. Als verwijzing naar de racekleding van het merk en nu een van de historische kleuren, gebruikte Lozano de levendigheid van de kleur om de aandacht te vestigen op de functionele technologie in de AM95, zoals de Air pockets en de eyelets.

Hoewel Lozano de Air Max 95 eerst en vooral als hardloopschoen bouwde, leidde zijn belangstelling voor de werking van het menselijk lichaam ertoe dat hij er een esthetiek in ontwikkelde die de menselijke anatomie weerspiegelde. De combinatie van mesh en synthetisch suède op het bovenwerk stelde spierbanden voor; de nylon oogjes staken uit verticale banden op de flanken van de schoen om als ribbenkast te fungeren; terwijl de manier waarop de buitenzool, tussenzool en hiel met elkaar verbonden waren een kolom van wervels opriep.

Naast zijn unieke uiterlijk hielp de Nike Air Max 95 de lopers door een huidachtig gaas voor ademend vermogen over de veterbescherming aan te brengen. Nike wil altijd de grenzen van innovatie verleggen en voorzag hem ook van de allereerste zichtbare lucht in de voorvoet, die meer demping bood via het voetbed. In feite werd de Air Max 95 oorspronkelijk gemaakt voor grotere, sterkere lopers die voor hun zwaardere impact extra vulling onder de voet nodig hadden. Dit werd gecombineerd met nauwkeurige stiksels en compressievormen in het bovenwerk voor een ongelooflijk ondersteunende buitenkant die na verloop van tijd niet snel zou slijten.

Het ontwerp ondersteunde de lopers verder door het gebruik van 3M Scotchlite reflecterende elementen op het bovenwerk, die voor extra flair en zichtbaarheid zorgden, terwijl een set snelveters de voet van de drager stevig op zijn plaats hield. Lozano had zoveel vertrouwen in de kracht van Nike's Air Max technologie en de individualiteit van de AM95 dat hij de iconische swoosh in de prototype fase van de schoen wegliet. Nike wilde graag dat de schoen zijn handelsmerk logo zou hebben, maar Lozano wilde niet dat het de aandacht zou afleiden van zijn unieke ontwerp esthetiek. Uiteindelijk kwamen ze tot een compromis, en een kleine swoosh werd achteraan de buitenkant geplaatst om het bovenwerk netjes en verfijnd te houden.

De Air Max 95 combineerde een avant-gardistisch ontwerp met uitstekende prestaties om Nike in de jaren '90 als schoenpioniers te vestigen, en bracht een glorieuze toekomst van voortdurende innovatie. Bij de release in 1995 was de gedurfde esthetiek van de schoen rebels, waardoor hij een favoriet werd in de jeugdcultuur, ook in verre oorden in Europa, Australië en Japan, waar hij enorm populair werd. Door zijn veelzijdigheid werd hij ook geprezen door deskundigen uit allerlei sectoren, van stijlbladen als The Face tot sporttijdschriften als Runner's World. Het werd zelfs genoemd als een van de topsportontwerpen van het jaar in Time magazine. Met zulke uitstekende referenties is het waarschijnlijk geen verrassing dat de AM95 tot op de dag van vandaag overal ter wereld ongelooflijk gewild is.