Air

Een onverwachte ontmoeting

Gedurende zijn hele geschiedenis heeft Nike met allerlei mensen samengewerkt. Iedereen, van architecten tot atleten, heeft samengewerkt met de getalenteerde ontwerpers van het merk, maar niemand had kunnen voorspellen dat een voormalig NASA ruimtevaartingenieur ooit het kantoor van Nike medeoprichter Phil Knight zou binnenlopen. Hun ontmoeting veranderde de loop van de geschiedenis van het bedrijf; hun ontmoeting was het begin van Nike Air. 

Toen Marion Frank Rudy in 1977 bij Nike kwam, was hij al door 23 andere bedrijven afgewezen. Zijn idee was gebaseerd op een proces dat "blaasgieten van rubber" werd genoemd, dat werd gebruikt om holle ruimtes in atletiekschoenen te maken die dan konden worden gevuld met schokabsorberende materialen. Geïnspireerd door met lucht gevulde autobanden en de zachte vulling van een kattenpoot, hield Rudy's concept in dat hij kleine zakjes polyurethaan, volgepompt met gas onder druk, in de zool van een schoen zou stoppen om een soortgelijke ondersteuning te bieden. Deze zouden fungeren als een langdurige demping die na verloop van tijd niet zou afvlakken zoals de typische schuimdemping uit die tijd.

Een dappere onderneming

Het was een radicaal idee dat een heel ander productieproces vereiste - een proces waar veel bedrijven huiverig voor waren. Het zou immers een moedige maar riskante zet zijn om te investeren in een nieuwe productiemethode als het product zou mislukken of niet populair zou blijken. Het hielp niet dat Rudy geen schoenontwerper was, want hij kon geen aantrekkelijk prototype maken. Er was iemand met een vooruitziende blik als Phil Knight voor nodig om voorbij de inferieure mock-up te kijken naar het potentieel van wat het bevatte. Hij nam het mee voor een proefrit en was ervan overtuigd dat Rudy iets op het spoor was, en stemde ermee in om er samen met hem aan te werken om een schoen te maken die zijn dempingcapaciteiten echt zou laten zien. Negen maanden later was Nike klaar om zijn eerste schoen met luchtkussentjes aan de wereld te tonen.

De eerste Air schoen

De sneaker die deze onderscheiding kreeg was de Nike Air Tailwind. Hij werd gebouwd in een fabriek in Exeter, New Hampshire, die uiterst beperkt toegankelijk was, wat leidde tot speculaties over wat Nike daar deed. Toen het klaar was, werden alle theorieën de wereld uit geholpen tijdens de marathon van Honolulu in 1978. Er werden 250 paar verkocht aan lopers die het evenement bijwoonden, en ondanks het feit dat het bovenwerk de neiging had om van de zool te splijten, was de schoen een enorm succes - zozeer zelfs dat sommige dragers er genoegen mee namen om ze weer aan elkaar te plakken, zodat ze ze konden blijven gebruiken. Deze bewondering was een gevolg van de prestatiemogelijkheden van de Tailwind. Hij bevatte een lange luchtzak met onderling verbonden buizen die rond de hiel liepen en doorliepen van de middenvoet naar de teen. Deze nieuwe voorziening was slechts een centimeter dik en woog een paar gram, waardoor de sneaker extreem licht was en toch een nieuw soort demping bood die geen enkele loper eerder had ervaren. Tests zouden later uitwijzen dat deze eerste versie van Nike Air de drager 3% energie teruggaf, omdat de verende werking van de luchtzak bij elke stap een beetje terugkaatste, wat een belangrijk voordeel was voor wedstrijdsporters. Een jaar na de marathon had Nike de daar ontdekte problemen verholpen en waren ze klaar om de Tailwind uit te brengen voor volledige release. Zo werd Nike Air aan de wereld geleverd.

Een nieuw soort ondersteuning

Om zijn baanbrekende technologie te helpen verkopen, bracht Nike de Tailwind op de markt als een schoen die het vermogen van de drager om lange afstanden te lopen zou verbeteren, door hem te helpen een groot uithoudingsvermogen te behouden en de vermoeidheid van de benen te verminderen. Dit raakt de kern van waarom Nike Air zo gewaardeerd werd. De gemiddelde marathonloper stoot tijdens een wedstrijd meer dan 25.000 keer op de grond. Elke stap raakt het lichaam met meer dan drie keer zijn eigen gewicht. Dit effect is nog sterker tijdens een basketbalwedstrijd, wanneer de spelers een impact van vier of vijf keer hun lichaamsgewicht ervaren. Nike Air vermindert deze kracht aanzienlijk, waardoor de spanning op spieren en andere delen van het lichaam afneemt. Het is ook veel lichter dan schuim, dat over lange afstanden samendrukt, waardoor het zijn dempend vermogen verliest. Lucht heeft geen last van dit probleem en is dus veel duurzamer. Als je een zak lucht van 25 vierkante centimeter opblaast tot 10 psi, kan hij 455 kg tillen. Geen wonder dat het wordt gebruikt door de hulpdiensten, de motorsportindustrie en, natuurlijk, ruimtevaarttechnici. In tegenstelling tot deze gebieden werden de airbags van Nike echter gevuld met de grootste luchtmoleculen, zodat geen enkel gas door de polyurethaan zak naar buiten sijpelde, waardoor ze een uitstekende duurzaamheid hadden. Deze zakken konden ook in verschillende vormen en maten worden gegoten en onder verschillende delen van de voet worden geplaatst, zodat ze geschikt waren voor allerlei sporten en activiteiten.

Vroege overwinningen

Met zo'n overtuigende lijst van voordelen duurde het niet lang voordat mensen zich de kracht van Nike Air begonnen te realiseren. De Britse hardloper Steve Ovett behaalde een gouden medaille op de Olympische Spelen van 1980 in Moskou met een paar Tailwinds, voordat de opvolger daarvan, de Mariah, in 1982 werd gedragen door Alberto Salazar toen hij de marathon van New York won.

Een krachtige en veelzijdige technologie

In de loop der jaren heeft Nike Air zijn geloofsbrieven bewezen in andere sporten dan hardlopen. In 1982 vonden de airbags van het merk voor het eerst hun weg naar een basketbalschoen toen ze werden gebruikt in de Nike Air Force 1. Het bleek een moeilijke opgave om iets te maken dat de ontberingen van het basketbal kon doorstaan, maar Bruce Kilgore vond een manier, en zorgde ervoor dat een van Nike's populairste schoenen aller tijden voor altijd Air technologie zou bevatten. Een paar jaar later kreeg een andere basketbalschoen de Nike Air behandeling toen creatief directeur Peter C. Moore Air componenten installeerde in de zool van de Air Jordan 1 uit 1985. Dit begon een andere langetermijntrend, want de iconische sneakerlijn is bij elk nieuw model verschillende soorten Air technologieën blijven gebruiken.

Werken met legendes

In 1987 creëerde een andere legendarische ontwerper van het merk een schoen met Air erin. Deze keer was het Tinker Hatfield. Hij wilde een all-purpose trainer maken voor de nieuwe trend van gezondheidsclubs waar mensen aan allerlei activiteiten deelnamen die om verschillende soorten schoeisel vroegen. Met lucht kon hij bezuinigen op materialen en een lichtgewicht schoen maken die ook steun kon bieden bij een reeks oefeningen. De Nike Air Trainer werd gedragen door John McEnroe tijdens tenniswedstrijden. Hatfield bleef Nike Air inbouwen in zijn ontwerpen in de jaren '90 en lanceerde in 1991 de excentriek ogende Air Huarache als comfortabele, ondersteunende hardloper. Ondersteund door Michael Johnson, was het nog zo'n ongelooflijk populaire schoen die de voortdurende veelzijdigheid van de Air technologie liet zien.

Een tijdperk dat innovatie bepaalt

Het is een understatement om te zeggen dat Nike Air de wereld van de sneakers heeft veranderd. Deze baanbrekende innovatie heeft Nike als merk sinds het eind van de jaren '70 gedefinieerd en is vandaag de dag nog steeds een ongelooflijk populaire en veelgebruikte schoentechnologie. In de loop der jaren is het de basis geweest voor nieuwere en meer geavanceerde vormen van Air-zolen en heeft het talloze sporters geholpen om grote prestaties te leveren. Sterker nog, zonder Nike Air zouden de definitieve Air Max en Zoom Air collecties van het merk nooit zijn ontstaan. Er kan echt niet genoeg gezegd worden over deze uitstekende technologie.