Nike Waffle

Waffle

Tegenwoordig is Nike beroemd om zijn innovatieve schoenontwerpen, maar er was een tijd dat het merk grotendeels onbekend was. Maar zelfs in de beginjaren was het bedrijf doordrenkt met een creatieve geest. Veel hiervan was te danken aan de moedige visie van Bill Bowerman, wiens onverschrokken zoektocht naar nieuwe oplossingen leidde tot de eerste hardloopschoen van het merk, de Nike Waffle Trainer. Dit geavanceerde ontwerp, geen gewone trainer, was de belichaming van Bowerman's creatieve genie, waarmee Nike aan de wereld werd aangekondigd en de ongelooflijke voorspoed die zou volgen werd ingeluid.

Het verhaal van de Waffle begon in 1971. Bowerman had geprobeerd een hardloopschoen te maken die zijn grip op verschillende ondergronden zou behouden zonder het gebruik van spikes. Het idee was ingegeven door de modernisering van de atletiekbaan op Hayward Field - de thuisbasis van het atletiekteam van de Universiteit van Oregon - waar hij een succesvolle trainerscarrière had opgebouwd. Eind 1969 werd de sintelbaan vervangen door een synthetische all-weather baan. Een composiet van urethaan en zand was hard en gemaakt voor snelheid, maar werd gemakkelijk verscheurd door de spikes van de hedendaagse lopers, dus was een nieuw ontwerp nodig. De visionaire ontwerper was niet tevreden met het maken van een trainer die alleen geschikt was voor deze nieuwe baan, maar wilde iets maken dat op een hele reeks ondergronden kon worden gebruikt, van gras tot kunstgras en alles daartussenin.

1971 was ook het eerste jaar van Nike, dus Bowerman en zijn zakenpartner en oud-baanstudent Phil Knight wilden graag indruk maken. Onder de vorige naam Blue Ribbon Sports was hun taak grotendeels geweest om producten van het Japanse merk Onitsuka Tiger te distribueren. Bowerman speelde echter al jaren met schoenontwerpen en wilde graag experimenteren met nieuwe ideeën. Het was dit enthousiasme, gekoppeld aan een doorbraak bij het ontbijt, dat leidde tot zijn baanbrekende Nike Waffle Sole.

Om te helpen de zool te ontwerpen, had Bowerman zijn ideeën besproken met zijn vrouw Barbara. Hij wilde een onconventioneel grip patroon dat zich kon aanpassen aan verschillende ondergronden en vroeg haar te zoeken naar voorwerpen die een passende vorm voor het loopvlak konden bieden. Toen, op een zondagmorgen, had Bowerman zijn eureka-moment. Barbara was het ontbijt aan het bereiden met een oud wafelijzer uit de jaren dertig, toen haar man plotseling op een idee kwam - wat als de zool dezelfde roosterachtige structuur had als het wafelijzer?

Vol opwinding haastte Bowerman zich naar zijn garage om vloeibare urethaan te zoeken, die hij in het ijzer goot. In zijn haast vergat hij het metalen oppervlak van een antiaanbaklaag te voorzien, waardoor het kapot ging. Dit gelukkige ongeluk creëerde onbedoeld een stukje Nike geschiedenis. Hoewel het kooktoestel later werd weggegooid, betekende de afgelegen ligging van hun eigendom dat het gewoon in een afvalput in de grond werd gegooid. Daar werd het bewaard en uiteindelijk opgegraven door Bowerman's zoon Tom, in 2010, samen met andere memorabilia, zoals vroege Waffle prototypes. Tom's schoonzus, Melissa, realiseerde zich de waarde van de voorwerpen en e-mailde Nike historicus Scott Reames. Verbaasd - net als iedereen dacht hij dat het wafelijzer voor altijd verloren was - greep Reames de kans om het relikwie in handen te krijgen en ruilde het uiteindelijk voor een donatie aan het Condon-Wheeler atletiekteam en trainingsveld, dat de gemeenschap waarin Bowerman opgroeide bedient.

Terwijl dit artefact nu te zien is in Nike's hoofdkwartier in Oregon, vormde het destijds de inspiratie voor de allereerste Wafelzool, die zowel de hardloopwereld als de geschiedenis van het merk veranderde. De slanke rubberen constructie van de zool, met vierkante noppen in een rasterpatroon over het oppervlak, bood precies de juiste hoeveelheid tractie voor een aantal hardloopbanen en -omstandigheden. Hij was flexibeler dan de traditionele hardloopspike, was ook licht en bood een betere schokdemping om lopers te ondersteunen op zowel gladde als oneffen oppervlakken. Het lichte materiaal en de minimalistische constructie hielden het gewicht van het geheel laag, zodat lopers met gemak grotere snelheden konden bereiken. Het had ook een ongecompliceerde esthetiek: de eerste kleur was opvallend rood en wit, met latere modellen in het geel en groen van de Universiteit van Oregon en het blauw en goud van UCLA. Het had ook een nieuw logo - de iconische swoosh - waardoor het een opvallend uiterlijk kreeg dat later het onmiskenbare kenmerk van het merk Nike zou worden.

De vroegste versie van de Nike Waffle werd uitgedeeld aan lopers tijdens de Olympische atletiekwedstrijden van 1972 in Eugene, Oregon. Hij heette de Nike Waffle Racer, maar stond bekend als de "Moonshoe" omdat het patroon in het stof leek op het patroon dat astronauten op de maan achterlieten. Er werden slechts 12 paar met de hand gemaakt voor het evenement. Een daarvan dook tientallen jaren later op bij een Sotheby's veiling van 's werelds zeldzaamste sneakers, waar hij meer dan 400.000 dollar opbracht, waarmee zijn ongelooflijke nalatenschap werd aangetoond. De versie uit 1972 bewees de levensvatbaarheid van Bowerman's wafelzool, en hij ging aan de slag om er patent op te krijgen. Toen het uiteindelijk in 1974 werd verleend, bracht Nike officieel zijn allereerste hardloopschoen uit, de Waffle Trainer.

De wafelzool betekende een enorme stap voorwaarts in de loopschoentechnologie. Rubber werd al gebruikt om prestatiezolen te maken, maar door de nieuwe samenstelling was het tegelijkertijd gripvast, flexibel en licht. Nike wilde ook graag de duurzaamheid en de hoge kwaliteit van de constructie benadrukken. Bij het maken van de Waffle Sole was het Bowerman's bedoeling geweest om het merk Nike te lanceren met een gedurfde, kenmerkende innovatie die hardlopers zou helpen, maar ook succesvol zou zijn als algemene uitgave. De Nike Waffle Trainer bereikte beide doelen en werd populair onder de hardlopers vanwege zijn uitstekende tractie en prestatiegerichte ontwerp.

De nieuwe constructie van de Nike Waffle zool trok onmiddellijk de aandacht, vooral toen atleten hun leeftijdsgenoten erin zagen lopen. De eerste artikelen in tijdschriften richtten zich op de uitzonderlijke tractie en demping van de buitenzool, samen met de lichte en comfortabele constructie van het bovenwerk. Daarnaast voerde het merk de slogan: "Beroemd geworden door mond-tot-mondreclame." Vóór de dagen van online reclame was er niets dat een schoen beter ondersteunde dan iemand anders die erin liep, en Nike maakte hier optimaal gebruik van om de Waffle tot bloei te laten komen.

In de eerste jaren onderging de Waffle Trainer vele kleine aanpassingen terwijl Nike steeds meer verbeteringen aanbracht in het ontwerp, te beginnen met de naam. Oorspronkelijk heette hij de Waffle Training, maar Knight en Bowerman realiseerden zich al snel dat de Waffle Trainer pakkender was. Hoewel dit al vroeg werd veranderd, kwamen er later andere wijzigingen, waaronder de toevoeging van een suède teenstuk, de verbreding van de zool in 1975 voor meer stabiliteit en de verkleining van de vierkante noppen, voordat in 1977 een damesversie werd uitgebracht. Het merk werd ook bijgewerkt, met vroege ontwerpen met de naam van het merk op de tong in kleine letters en cursief schrift en latere versies in een krachtigere versie met hoofdletters. Tenslotte werd het patentnummer voor de wafelzool - 3793750 - aangebracht op de modellen die in '74 en '75 werden uitgebracht, om het unieke karakter ervan te laten zien.

Hoewel Nike is uitgegroeid tot een multinational, is de wafelzool een belangrijk onderdeel gebleven van de esthetiek van veel van zijn sneakers. Het verscheen op de volgende evolutie van de Waffle Trainer - de Waffle Racer uit 1977 - die ook een lichtgewicht EVA tussenzool had, de eerste Air schoen, de Nike Tailwind, en de Challenger uit 1979. Het wordt nog steeds gebruikt op nieuwere releases die teruggrijpen op het origineel, waaronder de Waffle Trainer 2 en de Nike Waffle One, en ook op samenwerkingen zoals de sacai x Nike LDWaffle.

Meer dan 50 jaar na zijn creatie kijken sneakerliefhebbers nog steeds terug op de Nike Waffle Trainer als een baanbrekend ontwerp. De Waffle Sole vormde de ideale basis voor zowel de schoen als het prille bedrijf, wat leidde tot tientallen jaren van innovatieve sneakerontwerpen en bijna ongeëvenaard succes, wat misschien nooit gebeurd zou zijn zonder Bowerman's vindingrijkheid of dat eenvoudige ontbijt. Het ging van het nederige begin in een keuken naar een tentoonstelling in Nike's vestiging in Beaverton, om uiteindelijk zijn weg te vinden naar het National Museum of American History, wat bewijst hoe belangrijk het is voor de geschiedenis van het merk en die van het land. De opmerkelijke opkomst van de Waffle Trainer laat zien dat het met een beetje fantasie, een gezonde hoeveelheid gedrevenheid en een beetje geluk mogelijk is om grootsheid te smeden, zelfs op de meest onwaarschijnlijke plaatsen.